In oktober 2021 luidden we de noodklok: er moest openheid komen over de staat van onze ‘kroonjuwelen’. Dit zijn de objecten die in het gemeentehuis staan en waardevol zijn voor onze Tegelse geschiedenis. Sindsdien vond diverse keren overleg tussen onze vereniging en de gemeente Venlo plaats en leidde dit tot een nieuwe inventarisatie van het aanwezige erfgoed. Deze hebben we in januari 2022 ontvangen. De objecten zijn ondertussen veilig gesteld; een deel is ondergebracht in het gemeentearchief en het andere deel is tijdelijk opgeslagen in het gemeentehuis. De gemeente gaf op 29 februari 2024 bij de beantwoording van raadsvragen van Leon van den Beucken (EENLokaal) aan dat er geen risico is op verval. Daar zijn we erg blij mee. Ondertussen liggen de kunstwerken al meer dan 10 jaar achter gesloten deuren. Buiten het zicht van de Tegelse gemeenschap. En daar moet verandering in komen.

Het college van B&W zegt dat er een ‘wettelijke procedure’ wordt doorlopen. En de Tegelse gemeenschap heeft geen idee hoe dit verloopt en of en hoe we daarin betrokken worden. We hopen spoedig op een besluit dat ons duidelijkheid brengt over de plek waar we de kroonjuwelen kunnen bezichtigen. En dat baart ons nog de meeste zorgen.

Welke objecten zijn overgedragen aan het archief? En over welke objecten gaat een besluit genomen worden voor herplaatsing binnen en buiten de voormalige gemeente Tegelen? En waar gaan ze dan komen? Door de Heem is in oktober 2022 aan de gemeente Venlo kenbaar gemaakt dat de Harmoniezaal, De Haandert en Jochumhof interesse hebben in het plaatsen van diverse objecten. Daarmee worden deze objecten ook toegankelijk voor en getoond binnen de Tegelse gemeenschap. Dit is immers de plek die voor veel van de kunstwerken door ons gewenst wordt. We gaan ervan uit dat daar invulling aan gegeven gaat worden, maar of dit ook echt zo is, is nog steeds onduidelijk.

Onder de objecten zijn ook 10 portretten van mensen uit Tegelen, die gemaakt zijn door de in februari 2024 overleden Will Eggen. De objecten zijn in 2002 geschonken aan de Tegelse gemeenschap en dienen hier ook zichtbaar te blijven. Een artikel uit de Tegelse Courant van 5 juni 2002 onderstreept dit: “Voor de gemeenschap Tegelen is deze collectie portretten cultuurhistorisch en artistiek gezien belangrijk. […] Daarom zijn deze portretten daar opgehangen, waar iedere Tegelenaar ze kan zien: aan de wanden van de huidige stadswinkel, zijnde het voormalige gemeentehuis aan de Raadhuislaan.”

 

Wat er vooraf ging….

De in 1947 aan de gemeente Tegelen geschonken glas in lood panelen van Charles Eyck. De officiële akte van de Hoge Raad van Adel waarin het wapen van Tegelen officieel werd vastgesteld. De collectie van 10 Tegelse portretten van Will Eggen. Het bronzen beeld Tegels Hert van Jos Oehlen, geschonken door Stichting Burgercomité Tegelen. Het koperen borstbeeld van koning Juliana, vervaardigd door Piet Killaars. Het beeld van koning Beatrix van geglazuurde klei, gemaakt door Dries Engelen. Het zijn slechts enkele voorbeelden van Tegelse kroonjuwelen die in het voormalig raadhuis aan de Raadhuislaan zijn achtergelaten bij het vertrek van de gemeentelijke organisatie.

Als goed huisvader zou de gemeente Venlo de zorg voor dit roerend erfgoed op zich nemen na de gemeentelijke fusie. Hierna kreeg het pand diverse gebruikers en stond het lange tijd leeg. We hebben geregeld aandacht gevraagd voor de staat van het gebouw en behoud van de cultuurhistorische elementen.

In december 2017 maakte de Heemkundige Kring melding van het niet zorgvuldig omgaan met de kroonjuwelen van Tegelen. Hierop zijn de afspraken die de gemeente Venlo gemaakt had met de huidige pandbeheerder nogmaals bekeken en aangescherpt. Tijdens de in 2018 door de Heemkundige Kring georganiseerde open dagen in het gemeentehuis van Tegelen moesten wij helaas wederom constateren dat met de “kroonjuwelen” van Tegelen niet zorgvuldig werd omgesprongen. Nadat Ithaka Science Center vertrokken was uit het gemeentehuis bleek dat er een en ander mis was met het interieur. Zaken werden vermist of waren verwijderd en elders in het gebouw geplaatst. Ook hiervan werd melding gemaakt bij de gemeente Venlo. Ook in de gemeenteraad werden zorgen geuit door Leon van den Beucken (EENlokaal) en Maurice Houba (VVD).

Jaren lang gebeurde er niets. Totdat in 2020 de Heemkundige Kring weer aan de bel trok. Op aandringen van de vereniging onderzocht de gemeente Venlo het gebouw op gebreken (lekkend dak) en werd en er een nieuwe lijst van het inventaris samengesteld. Diverse keren was er overleg tussen vereniging en de afdelingen Vastgoedbeheer en Erfgoed van de gemeente Venlo.

Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in enkele afspraken tussen de Heemkundige Kring Tegelen en de gemeente Venlo. Afspraken met de pandbeheerder zijn nogmaals bekeken en toezicht wordt aangescherpt. Zo mochten de bewoners niet meer in het monumentale voorgebouw komen. Enkele kostbare stukken zijn overgebracht naar het archief Venlo waar ze veilig worden opgeslagen. Met de koper van het pand werden afspraken gemaakt over de toekomst van de objecten die zich nu nog in het gebouw bevinden.

De gemeente heeft beloofd de Heemkundige Kring op de hoogte te houden van de toekomstige ontwikkelingen van het gemeentehuis. Nu de objecten al meer dan 10 jaar buiten het zicht van de Tegelse gemeenschap liggen, is er nog steeds geen duidelijkheid. Tijd voor verandering.